Zdarza się tak, że spadkobierca zmarłego otrzymuje darowiznę w postaci nieruchomości, jeszcze za życia tegoż. Czy mimo to zachowuje prawo do zachowku? Wyjaśniamy kolejne zawiłości prawa spadkowego!
Czym jest zachowek?
Zacznijmy od wyjaśnienia instytucji zachowku. Została ona stworzona po to, by zapobiec krzywdzącym zapisom w testamencie. Przykładem może być sytuacja, w której zmarła pozostawia w spadku cały majątek jednemu dziecku, pomijając męża oraz pozostałe potomstwo. Mimo, że zapisy w testamencie mogą być jasne i klarowne, prawo do zachowku wciąż przysługuje tzw. zstępnym oraz pozostałym najbliższym: rodzicom i małżonkowi spadkodawcy.
Zachowek w pierwszej kolejności przysługuje dzieciom (nie ma znaczenia, czy zostały urodzone w związku małżeńskim czy poza nim) oraz małżonkowi. Dopiero, gdy zmarły nie pozostawia dzieci lub wnuków, zachowek może zostać wypłacony także rodzicom.
Brak prawa do zachowku
Oczywiście może zdarzyć się sytuacja, w której jeden (lub wielu) spośród spadkobierców zostanie pozbawiony prawa do zachowku. Dzieje się tak na przykład, gdy małżonkowie znajdowali się w separacji w chwili śmierci jednego z nich. Prawo do zachowku może zostać odebrane także poprzez orzeczenie sądu na wniosek pozostałych spadkobierców. Taka sytuacja może zajść jedynie wtedy, gdy zmarły wystąpił z uzasadnionym wnioskiem o rozwód lub separację. Drugim przypadkiem, w którym można pozbawić spadkobiercę prawa do zachowku jest wydziedziczenie (potwierdzone notarialnie).
Prawo do zachowku przy darowiźnie nieruchomości
Co dzieje się, jeśli jeden ze spadkobierców otrzymał w darowiźnie nieruchomość lub inny przedmiot o dużej wartości? W takim przypadku oblicza się na nowo wysokość przysługującego zachowku, odejmując wartość otrzymanej nieruchomości. Ten mechanizm działa jednak tylko wówczas, gdy jeden ze spadkobierców uzyskał korzyść majątkową kosztem pozostałych.
Teoretycznie istnieje możliwość zabezpieczenia tego spadkobiercy za pomocą zwolnienia darowizny z zaliczenia na schedę spadkową. Oznacza to, że darowana nieruchomość nie będzie brana pod uwagę podczas podziału majątku w drodze spadku. Dzięki temu spadkobierca, który otrzymał nieruchomość, nie będzie musiał się z niej rozliczać. Traktuje się ją wówczas jako niebyłą.
Pozostałe zawiłości prawa spadkowego wyjaśniamy także w innych tekstach na naszym blogu. Przeczytaj, czym charakteryzuje się darowizna otrzymana od rodziców, a także dowiedz się, kiedy można sprzedać mieszkanie otrzymane w spadku!
Jeśli masz więcej pytań, skontaktuj się z agentem biura Re/Max Gold! Napisz do nas!
